Blog

Bad money drives out good money

Door: Toine van der Stee
18 november 2016

In de economische wetenschap kennen we de wet van Gresham. Die wet luidt zoals de titel van deze column. De wet stamt uit de tijd dat gouden en zilveren munten naast elkaar werden gebruikt. Door technologische vooruitgang of door schaarste kon de prijs van de beide metalen zich verschillend ontwikkelen, terwijl de nominale waarde (de afgesproken waarde) van de munten hetzelfde bleef. Het werd dan aantrekkelijk voor mensen om de munten van het duurdere metaal op te potten of om te smelten en vooral de munten van het goedkopere metaal te gebruiken om mee te betalen.

 

Het is verleidelijk om een vergelijking te maken met het goedkope geld van de Europese Centrale Bank (ECB) waarmee men op grote  schaal obligaties koopt en dat de waarde van onze pensioenen onder druk zet. Wie denkt dat ik nu een rondje ga zitten mopperen op het beleid van de ECB, nee hoor. Het is veel erger. Enkele jaren geleden bedachten onze politici dat er wel heel veel geld in onze pensioenfondsen zat. Dat er wel heel veel belastingvrije pensioenpremies werden afgedragen. Zelfs De Nederlandsche Bank vond op enig moment dat particulieren teveel spaarden en te weinig besteedden. Beperking van de jaarlijkse pensioenopbouw en aftopping van het pensioengevende inkomen waren het resultaat.

 

Politici lijden aan geldillusie. Nog zo’n begrip uit de economie. Men kijkt vooral naar nominale bedragen en niet naar de reële waarde van de pensioenvermogens. Tegenover de grote vermogens van de pensioenfondsen staan ook hele grote en langlopende verplichtingen. Maar “geld nu” werd belangrijker gevonden dan “geld straks”, onze pensioenen. Het is belangrijk om ons dit alles te realiseren in het zicht van de verkiezingsprogramma’s die in de komende maanden gaan verschijnen. Eén van de politieke partijen loopt zich al warm en heeft een pensioenplan waarin de aftopping van het pensioengevend salaris op € 50.000 wordt gezet. Dat is een grens waar bijna alle hoger opgeleiden in Nederland mee te maken zouden gaan krijgen. Door geldillusie is het nu al zo dat de meeste Nederlanders bij pensionering hun inkomen zien halveren. Dat wordt straks nog veel erger als we afgaan op de geluiden in Den Haag. Ik doe een beroep op de lezers om de verkiezingsprogramma’s goed te gaan lezen en naar bevind van zaken te handelen.

 

Persoonlijk heb ik wel genoeg “bad money” gezien.

Toine van der Stee
directeur Algemeen Pensioenfonds KLM